ChatGPT obchodzi drugie urodziny: jak zmienił życie naukowców?

Od debiutu ChatGPT w listopadzie 2022 roku, naukowcy na całym świecie zaczęli wykorzystywać go do ulepszania swoich tekstów akademickich, przeglądania literatury naukowej oraz pisania kodu do analizy danych. Narzędzie to stało się zarówno nieocenionym wsparciem, jak i źródłem kontrowersji. Jedni uważają, że ChatGPT zwiększa produktywność badaczy, inni martwią się o potencjalne plagiaty, błędy w artykułach naukowych oraz wysokie zużycie energii.

Popularność wśród naukowców

Według badania przeprowadzonego przez wydawnictwo Wiley w marcu i kwietniu 2023 roku, 81% z 1,043 respondentów używało ChatGPT zarówno w celach prywatnych, jak i zawodowych. To czyni go najpopularniejszym narzędziem AI w środowisku akademickim. Co więcej, trzy czwarte badanych uważa, że umiejętności związane z AI będą kluczowe dla badaczy w ciągu najbliższych pięciu lat.

James Zou, badacz AI z Uniwersytetu Stanforda, podkreśla, że premiera dużych modeli językowych, takich jak ten, który napędza ChatGPT, wywołała prawdziwą rewolucję w dziedzinie sztucznej inteligencji.

ChatGPT w liczbach

Wkład w naukę:

• 60 000 – tyle publikacji naukowych w 2023 roku powstało z pomocą dużych modeli językowych (LLM). To ponad 1% wszystkich artykułów w bazie Dimensions.
• 10% – szacowany odsetek prac z zakresu nauk biomedycznych, których abstrakty w pierwszej połowie 2024 roku powstały z pomocą LLM. W przypadku nauk komputerowych liczba
  ta wynosi aż 17,5%.
• 6,5–16,9% – odsetek recenzji naukowych na prestiżowych konferencjach AI, które w latach 2023–2024 zostały napisane przy udziale LLM.

Jak ChatGPT wspiera naukowców?

Badacze coraz częściej wykorzystują chatbota OpenAI do przygotowywania abstraktów prac naukowych, wniosków grantowych oraz listów polecających. Dzięki temu mogą skupić się
na bardziej złożonych i kreatywnych zadaniach.

Milton Pividori, informatyk medyczny z Uniwersytetu Kolorado, twierdzi: „Naszą uwagę powinny zajmować trudne pytania i twórcze hipotezy, a nie kwestie techniczne”.

Rola w przełamywaniu barier językowych

ChatGPT pomaga również osobom, dla których angielski nie jest językiem ojczystym. Gabe Gomes, chemik z Carnegie Mellon University, zauważa, że narzędzie to „demokratyzuje pisanie” i ułatwia tworzenie wysokiej jakości tekstów naukowych.

Badanie opublikowane w listopadzie 2023 roku na serwerze preprintów SSRN pokazało,
że jakość pisania w pracach autorów, dla których angielski jest drugim językiem, znacząco się poprawiła dzięki ChatGPT.

Czy przyszłość nauki zależy od ChatGPT?

W zaledwie dwa lata ChatGPT zrewolucjonizował sposób pracy wielu badaczy. Choć budzi pewne obawy, jego potencjał w rozwijaniu nauki i ułatwianiu dostępu do wiedzy jest niezaprzeczalny.